ABD'nin tarımsal ürün ihracatını artırmak amacıyla kullandırdığı GSM kredilerine karşı Türk tarım kesiminin tepkisi büyüyor. Kredilerin ithalatı cazip kıldığı, cari açığa neden olduğu ve Türk tarım ürünleri karşısında haksız rekabet oluşturduğunu savunan sektör temsilcileri, hükümetin yeni teşvik paketinde Türk tarım ürünlerinin kullanımında da benzeri bir finansal destek sağlanmasını bekliyor.
ABD Tarım Bakanlığı (USDA) verilerinden derlenen bilgiye göre, tarım ürünlerinin ihracatı için alıcılara ödeme kolaylığı sağlayan ve Türkiye'de özellikle mısır, soya ve pamuk ithalatçılarının yararlandığı GSM 102 ve 103 kredi programları kapsamında, 2012 yılı için ayrılan fon, 425 milyon dolar olarak belirlendi. ABD'den tarım ürünü ithal edenlerin yararlandığı GSM kredilerinde 1999'dan bu yana kullandırılan kredi miktarı ise 1 milyar 588 milyon dolara ulaştı.
GSM kredileri, ABD'den tarım ürünü ithal edenlere iki yıla kadar ödeme kolaylığı getirmesi nedeniyle başta pamuk üreticileri olmak üzere yerli üreticinin rekabetini büyük ölçüde güçleştirdiği gerekçesiyle tepki çekiyor.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Başkanı Şemsi Bayraktar ise bu programlarla ABD'den Türkiye'ye pamuk gibi bitkisel ürünlerin yanında damızlık hayvan gibi üretim materyallerinin de ithalatının yapıldığını söyledi. ABD ve AB üyeleri gibi gelişmiş ülkelerce başvurulan bu desteklerin Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) kararlarına rağmen haksız rekabet unsuru olarak, özellikle soya, soya küspesi, pamuk, beyaz et gibi ürünlerde devam ettiğini belirten Bayraktar, bu durumun, ithalatçı ülkelerin tarımsal üretim ve ticareti üzerinde bozucu etkiler oluşturduğunu kaydetti. Gelişmekte olan bazı ülkelerin, ABD, Çin ve AB gibi ülkeleri DTÖ'ye şikayet ettiklerini anlatan Bayraktar, söz konusu ülkelerin netice alamadıklarını söyledi.
Pamuğun bu kredilerden en fazla etkilenen ve dünya piyasasında çok fazla ülke müdahalesiyle karşı karşıya kalan bir ürün olduğunu kaydeden Bayraktar, Türkiye'nin bu ürüne sağladığı desteğin yetersiz olduğunu, ayrıca pamukta dış ticaret ve kur politikalarından kaynaklanan sorunların da Türkiye'yi ciddi şekilde etkilediğini öne sürdü.
"Yerli pamuğun fiyatını aşağı çekiyor"
Söke Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Bertan Balçık da ABD Tarım Bakanlığına bağlı rehin kredi kuruluşunun "İhracat Kredi Garanti Programı" uyguladığını belirterek, bu kapsamda ABD'li ihracatçı firmalara kullandırılan krediler sayesinde, ABD'den ürün ithal etmek isteyen firmaların aldıkları ürünün parasını 2 yıl sonra ödeme imkanına kavuştuğunu söyledi. Böyle bir finansman kolaylığının Türkiye'de hiçbir kurum tarafından karşılanmadığını, ithalatçının da doğal olarak ABD ürünlerini tercih etmek durumunda kaldığını kaydeden Balçık, Türkiye'de pamuk üreten ve satan kesimlerin böyle bir imkanı sağlamasının mümkün olmadığını, bu nedenle haksız rekabet oluşturulduğunu söyledi.
Milli Gazete