Uzmanlar 2012 sonunda gıda fiyatlarında yeniden hızlı bir yükseliş bekliyor; fiyat artışlarından ise biyo-yakıt üretimi sorumlu tutuluyor.
Gıda fiyatlarının seyri üzerine çalışan New England Karmaşık Sistemler Enstitüsü (NECSI) uzmanları, 2012 sonlarında fiyatlarda dünya çapında yeniden hızlı bir artış gerçekleşeceğini ve bu durumun 2013’te yeni bir gıda krizine neden olacağını öngörüyor.
Dünya gıda pazarında 60 tarım ürününün fiyatı 2006 yılında yüzde 14, 2007 yılında da yüzde 37 arttı. Mısır fiyatları yüzde 70 arttı. Pirinçte artış yüzde 100’ü aştı. Buğday, soya fasulyesi ve yemeklik yağlarda da hızlı bir yükseliş oldu.
2007 yılı ortalarından beri gıda fiyatları dünya genelinde yüzde 40 civarında arttı. Buğday 28 yıldaki en yüksek düzeyine çıktı. Gıda fiyatlarındaki artış, gelişen ülkelerin gıda ithalatı faturalarını geçen yıl yüzde 25 oranında artırdı.
Dünya Bankası’nın o dönemde yayımlanan, Rising Food Prices raporuna göre, Şubat 2008’e kadar son 36 aylık dönemde, küresel alanda gıda fiyatları yüzde 83 artış gösterdi.
Raporda, iklim şartlarının ardından gıda fiyatlarının artmasına neden olan en büyük ikinci neden olarak biyo-enerji üretimi gösterildi. Girdi olarak tahıl, soya, mısır, şeker kamışı ve palmiye yağı gibi ürünler kullanan biyo-enerji endüstrisi, bu ürünlerin talebini artırarak fiyatlarını yukarı çekiyor.
Tarım ürünlerinin artarak biyo-enerji üretiminde kullanılmaya başladığı yıl, gıda fiyatlarına yönelik birbiri ardına uyarılar gelmeye başladı. BM Gıda ve Tarım Örgütü ve Dünya Gıda Programı, küresel alanda artan gıda ve biyo-enerji talebinin fiyatları son 20 yılın en yüksek seviyesine çektiğini açıkladı.
GIDA İSYANLARI
2008 baharında birçok ülkede kanlı isyanlar baş göstermişti. Mısır'da, gıda fiyatlarındaki artışı ve ücretlerin düşüklüğünü protesto eden kitleler polisle çatışmış, olaylar genel grev niteliğine bürünmüştü.
Gıda fiyatlarının yüzde 50 yükselmesi sonucunda çıkan olaylarda Haiti'nin Les Cayes şehrinde en az dört kişi ölmüş, Port-au-Prince sokakları günlerce yanmıştı.
Fildişi Sahilleri'nde çıkan olaylarda çok sayıda kişi yaralanırken, yüksek petrol ve gıda fiyatlarını protesto eden Kamerunluların isyanında ise son 15 yılın en kanlı günleri yaşanmış, dört günde kırk kişi ölmüştü.
Mozambik'deki olaylarda dört kişi ölmüş, yüzden fazla kişi yaralanmıştı. Tüm gıda ihtiyacını ithal eden Senegal'in Dakar şehrindeki şiddetli protesto gösterileri yaşanmış, Yemen'de yüzlerce kişinin tutuklanmasıyla sonuçlanan olaylar beş gün sürmüştü. Moritanya, Bolivya, Endonezya, Meksika, Hindistan, Burkina Faso ve Özbekistan'da da benzeri isyanlar patlak verdi.
Dünya Bankası, gıda fiyatlarındaki artışın en az 33 ülkede istikrarsızlık meydana getirebileceği öngörüsünde bulunuyor.
Dünya Bülteni