İnternette bilmeden de olsa şüpheli bir işlemden dolayı zan altında kalmamak ve suçlanmamak için kullanıcının dikkatli olmalısı gerektiğien dikkat çeken İnternet Kurulu Başkanı Serhat Özeren, "Nasıl ki dışarı çıktığınızda çantanızı, cüzdanınızı yanınızdan ayırmıyorsanız, bilgisayarınızın güvenliği konusunda da aynı özeni gösterin. Gerçek hayatta hiç kimse, "1 milyon TL kazandınız, şu sokağa gelip alın" diyen birine inanıp, oraya gitmiyorsa. Bu şekildeki e-posta'ları da açmayın. Sonuçta bedava peynir sadece fare kapanında olur. Bu söz sanal dünya için de sonuna kadar geçerli" diye konuştu.
Kablosuz ağlarda şifre kullanılması, korsan yazılımlar yerine lisanslı yazılımların tercih edilmesi gerektiğine değinen Özeren, "Anti-virüs ve anti-spy programları kullanın. Kullandığınız programların güncellemelerini de mutlaka yapın" uyarısınında bulundu.
Adli Bilişim Uzmanı Çığır İlbaş'ın verdiği bilgiye göre Türkiye'deki yasalar gereği bir kişinin bilgisayarında bulunan bir zombi yazılımın yaptığı faaliyetlerden sözkonusu kullanıcı doğrudan sorumlu olurken, kullanıcının kasıtlı olmadan zararlı fiili işlediğinin ispatı için bilgisayar üzerinde detaylı bir teknik bilirkişi incelemesi gerekiyor. Bu inceleme kişiyi TCK'nın 244. maddesinde yeralan ve 6 aydan başlayan hapis cezasıyla yargılanması talebinden de kurtaramıyor. Bir hacker eylemine karışmış olan tüm bilgisayarların savcılık tarafından inceleneceğine değinen İlbaş, bu incelemeyle dahi kullanıcının bir ihmali var mı yoksa kasıtlı mı bu eyleme karıştığının tespit edilemediğine dikkat çekti.
BİLMEDİĞİNİZ YAZILIMA ONAY VERMEYİN!
ZOMBİ YAZILIMLAR NASIL BULAŞIR?
Zombi yazılımlar bilgisayara bir programın yüklenmesi veya tarayıcıya bir eklenti yüklenmesi yolu ile bulaşır. Bu nedenle kaynağından emin olmadığımız programları yüklemekten ve tanınmayan web sitelerinin eklentilerini yüklemekten kaçınmak gerekiyor.
E-POSTA'LARI NASIL KULLANIR?
Benzer şekilde e-posta ile gelen ve özellikle cazip teklifler içeren mesajların eklerini açmak veya e-postalarda bulunan bağlantıları tıkladıktan sonra gelen eklenti yükleme pencerelerini onaylamak da oldukça riskli.
ÖNLEM OLARAK NE YAPILMALI?
Zombi yazılımlara karşı önlem olarak bilgisayarda lisanslı ve güncel bir antivirüs yazılımı bulunmalıdır. İşletim sistemleri internete erişmeye çalışan yazılımları bizim onayımıza sunarlar. Bu tür bir onay istendiğinde yazılım herkes tarafından tanınan bilinen bir yazılım değilse onaylamamak gerekiyor.
BULAŞTIĞI NASIL ANLAŞILIR?
Zombi yazılımları bilgisayarın çalışma hızındaki ve internet erişim hızındaki azalmayla anlayabiliriz. Eğer bilgisayarda bir zombi yazılım şüphesi varsa, açılışta otomatik olarak çalışan yazılımların ve internete erişimi olan yazılımların listesini incelemek gerekmektedir. Bu işlemler için işletim sisteminin "çalıştır" penceresine "msconfig" komutunu yazıp açılan penceredeki "başlatma" sekmesini inceleyebiliriz. Pek çok antivirüs ve güvenlik yazılımı bu işlemleri yapan araçlara sahiptir.
TESPİT EDİLİRSE NE YAPILMALI?
Eğer yüklenen bir programın zombi yazılım olduğu endişesi varsa işletim sisteminin "sistem geri yükleme" aracını kullanarak bilgisayarı yazılımın yüklendiği tarihten önceki bir tarihe almak sorunu büyük ölçüde çözecektir. Teknik önlemlerin yanı sıra dikkatli bir kullanımla zombi yazılımlardan uzak kalmak mümkün.