Türkiye’nin gölleri kuruyor. Çevre felaketinin ilk durağı Bafa Gölü. Turizm firmalarının da rotadan çıkardığı göl aşırı kirlenmeden yok olmanın eşiğinde. Damarları boğulan ve kuruyan Burdur Gölü ise 35 yılda su havzasının üçte birini kaybetti.
Ege Bölgesi’nin en büyük gölü olan Bafa, ülkemiz doğasının nasıl tahrip edildiğinin acı bir örneği durumunda. Çevresine hayat kaynağı olan Bafa Gölü’nün üzerini kaplayan yeşil örtü artık bu sulak alanımızın renginin tamamen değişmesine neden oluyor. Gölün turizm değeri de yeşil alg görüntüsü ve kıyıya uzanan ağır koku nedeniyle yitirilme aşamasında. Tur firmaları, kıyıları balçığa dönüşen gölü doğa gezisi rotalarından çıkarıyor. Göldeki çevre felaketinin küresel iklim değişikliğinin etkisiyle her geçen gün daha da artacağı öngörülürken, bilim insanları ve doğaseverler ise özveriyle gölü kurtarmak için çalışmalar yürütüyor.
Süleyman Demirel Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Erol Kesici şöyle diyor: Kirlenme sonucu sudaki azot ve fosfor miktarının çok fazla arttığını gözlemliyoruz. Yazın gölde toksik etkileri olan alg artışı aşırı oranda çoğalmasıyla göl yeşile boyanıyor. Doğal yapısına müdahaleler, gölü besleyen dere ve çaylar üzerine göle zarar verip vermeyeceği düşünülmeden yapılan barajlar, havzaya açılan çok sayıda kuyu ile tarım ve yerleşim amacıyla gölde gerçekleştirilen kurutmalar Bafa’ya büyük zarar verdi. Göle, doğal yapısında yer almayan balıklar bırakıldı. Gübre ile balık havuzlarında kullanılan kimyasallar göle taşındı. 18 adet zeytinyağı fabrikasının ‘kara su’ adı verilen atığı göle bırakılıyor. Bunlara yağışların azlığı da eklenince Bafa yok olmanın eşiğine geldi.
Gölleri para kaynağı gören politik bakış sonucunda göllerin kurutulduğunu ifade eden Kesici şöyle devam ediyor: “Bafa’nın tuz oranı önceki dönemlere oranla beş kat arttı. Gölde bu oluşama direnebilen az sayıda kefal ve yılan balığı kaldı. Gölde, artık tatlı su balığı çok az görülüyor. Sadece tuzlu suda üreyen balıklar yetişiyor. Gölün doğal balıklarından sazan bitti. Gölde aşırı oranda katı madde bulunuyor. Dipteki çamurda ve suda fosfat miktarı düşmedikçe kirlilik her yıl katlanarak devam edecek.”
Göllerle ilgili koruma yasa ve yönetmeliklerinin uygulanmamasından yakınan Kesici, hemen harekete geçilmesi halinde gölün kurtulabileceğini söylüyor. Kesici’nin çözüm önerileri şöyle;
- Gölün suyunda ve taban çamurunda kirlilik nedeni olan sediment, temizlenmeli.
- Gölün temel su kaynağı Büyük Menderes temizlenmeli.
- Göl çevresinde “Alg Çoğalması Erken Uyarı Sistemi” ve su analizleri laboratuvarı kurulmalı. Veri bankası oluşturulmalı.
- Gölün doğal göl olduğu unutulmamalı ve gölün kullanım amaçlarında öncelikler belirlenmeli.
- Yöre halkı suyuna sahip çıkmalı, insanlara sorumluluğu öğretilmeli.
Milliyet