Türkiye Ziraat Odaları Birliği Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü’nün Karadeniz, Marmara, Ege ve Akdeniz kıyı kesiminde hafif, iç kesimlerde kuvvetli don olayı beklendiğini duyurduğunu ve zirai don uyarısı yaptığını bildirerek, “Bu aylarda meydana gelecek bir don olayı, kışlık üretimi yapılan sebze ile hasadı devam eden narenciye ve sera ürünlerine zarar verebilmektedir.” dedi.
Bayraktar, henüz narenciyede bir don oltayı olmamakla birlike hava sıcaklıklarının daha da düşmesi halinde ürünün olumsuz etkileneceğini belirtti.Şemsi Bayraktar, yaptığı açıklamada son günlerde ülke genelinde gerçekleşen kar yağışlarının özellikle hububat üretimine olumlu yansımakla birlikte bu aylarda mevsim normallerinin altında gerçekleşen hava sıcaklıklarının kışlık üretimi yapılan sebze ile hasadı devam eden narenciyeye ve sera ürünlerine zarar verebildiğini aktardı.
Hava sıcaklıklarının normallerin altına düşmesinin seralarda ısınma ve nakliye maliyetlerinin artmasına, işçilik faaliyetlerinin zorlaşmasına, serada yetiştirilen sebzelerde verim düşüklüğüne, tarlada yetiştirilen kışlık sebzelerde de don olaylarına neden olabildiğine dikkati çeken Bayraktar, şunları kaydetti:“Ege ve Akdeniz bölgelerinde meydana gelen düşük hava sıcaklıkları dalda ürün bulunması nedeniyle özellikle narenciye için risk oluşturmaktadır. Henüz narenciyede bir don olayı olmamakla birlikte, hava sıcaklıklarının daha da düşmesi halinde ürün olumsuz etkilenebilecektir. Meteoroloji’den üreticilerimize gereken uyarılar yapılmakla birlikte, ürünü depolama imkanı bulunan üreticilerimizin ürünlerini toplayıp depolamaları, olası maddi kaybı önleyecektir. Ayrıca, meyve ağaçlarında don riski devlet destekli Tarım Sigortaları kapsamındadır. Üreticilerimizin don riskine karşı kayıplarının azaltılması açısından mutlaka sigorta yaptırmaları gerekmektedir.”
Don zararlarını en aza indirebilmek için; toprak nemli, yabancı otları temizlenmiş, düzeltilmiş ve pekiştirilmiş olmalıdır. Her yıl ince bir kum tabakası don riskli alanlara serilir. İnce kum aynı zamanda buharlaşmayı (kendi bünyesindeki su miktarı çok az olduğundan) en alt seviyeye indirir. İlkbaharda meydana gelen son don olaylarının çok sık görüldüğü yerlerde, meyve ağaçlarının çiçeklenme devresinde don olayından fazla zarar görülmemesi için çiçeklenmenin geciktirilmesi amacıyla ağaç dipleri 1 metre çapında açılarak kar veya buz kalıpları konulur. Don veya donma sıcaklıkları ile ilgili bir tahmin önceden kullanıcılara ulaştırılmış ise bölgedeki çiftçiler olgun meyveleri, sebzeleri ve diğer ürünleri acil olarak toplamaları gerekir.”