Schengen bölgesindeki birçok ülke, yabancı zengin yatırımcıları çekmek ve gelirlerini artırmak için, vize satmaya sıcak bakmaya başladılar. Bu durum özellikle Brüksel’i oldukça endişelendiriyor.
Letonya en az 72 bin euro yatırım yapan yabancılara beş senelik vize veriyor. Yetkililere göre bu uygulamalar en başta Rus ve Çinli yatırımcıların ilgisini çekiyor. Hatta Rietumu bankası, internet sitesinde yer alan bilgiye göre, 300 bin euro değerinde hesap açtıran yabancılara, nüfus kağıdı bile sağlıyor.
36 bin euro yatırım yaparak yeni bir şirket kuran ve her sene 28 bin euro vergi ödemeyi kabul eden bir girişimci de Schengen bölgesindeki 26 Avrupa ülkesinde rahatça yaşamaya hak kazanıyor.
Letonya hükümeti tarafından yayımlanan bir rapora göre, Temmuz 2010 tarihinden bu yana tam 7 bin kişi Letonya’da 600 milyon euronun üzerinde yatırım gerçekleştirerek, ülkede oturma iznine sahip olmuş. Bu 7 bin kişinin yüzde 71’ini Ruslar, yüzde 8’ini Ukraynalılar, yüzde 5’ini ise Kazaklar oluşturuyor. Deloitte’a göre, Letonya hükümeti aynı politikayı sürdürdüğü takdirde, bu rakam 2015 yılına kadar 1.7 milyar euroya ulaşabilir.
Letonya’nın vize gelirleri, diğer Avrupa ülkelerinin de iştahını kabartmış gibi görünüyor.
Örneğin geçtiğimiz Ekim ayından bu yana, Hollanda, AB vatandaşı olmayan, fakat Hollanda ekonomisine en az 1.2 milyon euro yatırım yapmaya hazır olanlara, oturma izni veriyor.
420 bin nüfuslu Malta’nın oturma izni için öngördüğü yatırım oranı kişi başına 650 bin euro. Malta’da bu işle Henley & Partners adında özel bir şirket ilgileniyor. Les Echos’ya göre, şirketin beklentisi yılda 200 ila 300 başvuru almak. Malta hükümeti zengin misafirleri sayesinde yılda 30 milyon euro gelir sağlamayı planlıyor.
Yunanistan ise bugüne kadar 250 bin euronun üzerinde yatırım yapmayı kabul eden 20 yabancı bulabildi. Ülke, her bir yatırımcısına beş yıllık oturma izni sağladı.
Portekiz 2012 yılında Altın Vize uygulamasını başlattı. Bu iki senelik oturma izni için en az 500 bin euro değerinde emlak yatırımı yapmak gerekiyor. İspanya da aynı fiyata Altın Vize sunuyor. İrlanda 500 bin euro değerinde yatırım karşılığında beş senelik oturma izni veriyor.
Vize konusunda en özgün uygulama ise Macaristan’a ait. “Residency Bond Program” adı verilen uygulama kapsamında en az 300 bin euroluk devlet tahvili olan aileler, hayat boyu oturma izni alabiliyorlar. Beş yılın sonunda ise devlet bu ailelere 250 bin euro geri veriyor.
Avrupa Komisyonu çaresiz
Avrupa Komisyonu “Schengen bölgesinin satışa çıkarılması” konusunda çaresiz kalmış durumda. Avrupa Komisyonu’nun İçişlerinden Sorumlu Üyesi Cecilia Malm-Ström’ün sözcüsü, “AB üyeleri, vatandaşlıklarını nasıl ve kime vereceklerine kendileri karar vermekte özgürler. Oturma izinleri ve üçüncü ülke yatırımcılarının giriş şartları konusunda Avrupa yasalarında düzenleme bulunmuyor” diyor.
Bu durum da, Çinliler ve Ruslar başta olmak üzere, zengin yabancılara yarıyor!
Dünya / Didem ERYAR ÜNLÜ