29 Ocak’ta Türkiye ile İran arasında imzalanan Tercihli Ticaret Anlaşması Resmi Gazete’de yayınlandı. Böylece İran’da haziran ayında kabul edilen anlaşma TBMM tarafından da kabul edildikten sonra resmen yürürlüğe girdi.
Anlaşmayı değerlendiren İran’ın Ankara Büyükelçisi Ali Riza Bikdeli, ikili ticaretin 30 milyar dolara çıkmasında önemli bir adım olan anlaşmanın ilk etapta ticareti 4 milyar dolar artıracağını söyledi. Türkiye ile İran arasında 15- 20 milyar dolar arasında gidip gelen ikili ticaret hacmini 30 milyar dolara çıkarması beklenen Tercihli Ticaret Anlaşması resmen yürürlüğe girdi.
Anlaşmayla birlikte birçok ürünün ticaretinde yüzde 15’ten yüzde 100’e kadar değişen oranlarda gümrük vergilerinde karşılıklı olarak indirim uygulanacak. Resmi Gazete’de yayınlanan metne göre, peynir ve yumurta gibi gıda ürünlerinde yüzde 15, sebze ve çiçeklerde yüzde 50, sanayi ürünlerinde yüzde 30 tekstilde ise yüzde 40 oranında gümrük vergilerinde indirim yapılacak.
Kapsam genişletilecek
İran İslam Cumhuriyeti Büyükelçisi Bikdeli, anlaşmanın ikili ilişkilere büyük katkı sağlayacağını söyledi.
Türkiye-İran Tercihli Ticaret Anlaşması, Türkiye tarafında da resmen yürürlüğe girerken iki ülke arasında karşılıklı olarak TIR’lardan alınan ek vergilerle ilgili sorunlar devam ediyor. Bir süre önce iki ülke birbirlerinin TIR’larının ülke içindeki seyahati sırasında yüksek oranlı akaryakıt vergisi konusunda restleşmişti. Anlaşmayı ve iki ülke arasındaki sorunları değerlendiren DEİK Türk-İran İş Konseyi Yönetim Kurulu Üyesi Bilgin Aygül, akaryakıt fiyat farkı arttığı için İran’da Türk TIR’larının taşdıkları malları Bazaryan’da İran TIR’larına devrettiğini söyledi. Aygül, “Dolayısıyla Türkmenistan’a gidecek ürünler, İran TIR’ına yükleniyor. Oradaki devirden dolayı İran’a ihracat olarak gözükebilir. Basra’ya inmek için de İran kapısı kullanıyor. Bu doğrultuda iki yönlü bir artış var. Yoksa bizim bildiğimiz bir artış yok İran’a” dedi. Anlaşma kapsamında İran’ın tarım ağırlıklı 140, Türkiye’nin ise sanayi ağırlıklı 125 ürününde vergi indirimine gidildiğine dikkat çeken Aygül şunları söyledi: “Bu anlaşma, Türkiye’nin ihracatının artmasında önemli bir faktör olabilir. Türkiye ile İran arasındaki dış ticaret hacminin yüzde 80’i petrol, doğalgaz ve altından kaynaklanıyor. İki ülkenin dış ticareti 2012’de 22 milyar dolardı. 2013’te bu 14.6 milyar dolara geriledi. Dolayısıyla çok riskli bir dış ticaret hacmi söz konusu. Bizim gelecek için bir takım şeyleri yönlendirebilmemiz gerekiyor" dedi.
Dünya