Orta Asya’da ülkelerin bağımsızlığını elde etmesi üzerine akarsu yetersizliği sebebiyle bölge ülkeleri arasında büyük sorunlardan biri su oldu.
Bu devletler arasında elektrik enerjisi alanında anlaşmazlıklar da ortaya çıkınca, Orta Asya’nın iki dağlık ülkesi Kırgızistan ve Tacikistan bölgeye su temin eden nehirlerin başlangıç noktalarında yeni büyük barajlar kurmaya başladı. Söz konusu barajlardan Kamber-Ata 1 barajı Kırgızistan’da ve Rağun barajı ise Tacikistan’da inşa ediliyor.
Orta Asya’nın nüfusu en kalabalık ve suya en fazla ihtiyacı olan ülkesi Özbekistan ise bu projelerin gerçekleştirilmesine şiddetle karşı çıkıyor. İki sene önce Kazakistan’a yaptığı ziyaret sırasında Özbekistan Devlet başkanı İslam Kerimov bölgede su sorununun komşu ülkeler arasında savaşa kadar varabileceğini ifade etmişti.
Geçen hafta Berlin’de "Orta Asya'da Su Sorunu Ve Komşuluk İlişkileri" adlı uluslararası konferansta konu ile ilgili konuşan Özbekistan Doğayı Koruma Devlet Komitesi Başkanı Bahtiyar Abdusamatov bütün bölgeye su temin eden nehirlerde elektrik üreten yeni su barajlarının kurulmasına kesinlikle karşı olduklarını bir daha söyledi.
Özbek yetkili ülkesinin bölgedeki su rezervlerinden yararlanmada yapıcı işbirliğinden yana olmakla beraber, yeni "hidrolik yapıların, su barajlarının bölgede onarımı mümkün olmayan ekonomik ve sosyal sonuçları ortaya çıkaracağı uyarısında bulundu ve bu sorunun uluslararası hukuk ilkelerine dayalı olarak çözülmesini istedi. Abdusamatov aynı zamanda bu sorunun çözümünde Aral Gölü havzasında oluşan doğa felaketinin de hesaba katılmasını istedi.
Bahtiyar Abdusamatov’a göre bağımsızlık yıllarında Özbekistan özellikle tarım ve pamuk üretimi alanlarında sulama sistemlerini modern usullerle geliştirerek, Orta Asya bölgesinde su rezervleri kullanımını yüzde 20 oranında azalttı.
Dünya Bülteni