Fındıkta bu yıl fiyatı rekolte değil üretici belirliyor. Arzı kısarak fiyatı 5 günde yüzde 35 yükselten üreticiler, fındığın kilosunu 20 TL'ye çıkarmayı hedefliyor. Sektör liderleri yüksek fiyatın sanayiye de yansıyacağını söylüyor.
Bu yıl fındık fiyatlarının belirlenmesinde bir ilk yaşandı. Bugüne kadar fiyatın oluşmasında etkili bir faktör olan rekoltenin yerini üretici kararı aldı. Fındığını arz etmeyerek ürünün fiyatını yükselten üreticiler, sektörde bir ilke imza attı. 2014'te don ve aşırı yağışların etkisiyle rekolte düşmüş ve 400 bin ton fındık hasadı yapılmıştı. Bu da fiyatları 23 TL'ye kadar yükseltmişti. Bu yıl fındıkta 700-730 bin ton rekolte bekleniyor. Ancak üretici yüksek rekolte nedeniyle fındığı düşük fiyattan almak isteyen tüccara malını vermiyor. Bunun etkisiyle fındık fiyatları 5 günde yüzde 35 artarak 14 TL'ye kadar çıktı. Üreticiler pazardaki fiyat hareketini takip ederek fındığın kilosunu 20 TL'ye kadar çıkarmayı hedefliyor.
Türkiye Ziraatçılar Derneği Başkanı İbrahim Yetkin, bu oluşumda üreci birlik ve derneklerin önderlik yaptığını söyledi. Yetkin, "Bu sistemle üretici malına sahip çıktı. Bir nevi aracıya da sanayiciye de 'Mal benim, emeğimin karşılığını alacağım' mesajı verdi. Üretici malı piyasaya peyderpey sunarak fiyatı 20 TL'ye yükseltmeyi hedefliyor" dedi. Ulusal Fındık Konseyi Başkanı Sebahattin Arslantürk de 2014'te üretimin yüzde 70'inin 13 TL'ye, kalan kısmın ise 23 TL üzerinde satıldığını aktardı. Arslantürk, "Bu yıl ise ürünün sadece yüzde 30'u 13 TL'ye satıldı. Üretici malını piyasaya vermiyor. Böylece fiyatı yükseltmeyi planlıyor" diye konuştu.
Yüksek fiyatlar sanayiye yansır
Fındığın geçen yıla oranla daha pahalı satıldığını aktaran Arslantürk, bunun çikolata, şekerleme gibi sanayi ürünlerine de yansıyacağını bildirdi. Arslantürk, "Üretici kâr etmeli. Ancak sadece fiyat odaklı yaklaşım sürdürülebilirliği engeller. Bu arz talep yapısı bozulabilir. Sanayici bu yıl malı alır ancak seneye alternatif geliştirir" ifadelerini kullandı. 14 TL'ye satılan kabuklu fındığın çerezlik sektöründe kavurma, vergi gibi maliyetlerle 55 liraya çıktığı vurgulayan Arslantürk, bu yüksek fiyatların tüketiciyi fındıktan uzaklaştıracağını sözlerine ekledi.
Aternatif, badem, üzüm, fıstık
Fındıktaki fiyat artışı sanayiciyi fındıklı yerine alternatif ürün gruplarına yöneltti. Şekerleme sektöründeki yeni ürünlerde üzüm, badem, fıstık gibi alternatif ürünlerin kullanımını artırdı.
Fındığın maliyetinin düz arazide 4, eğimli arazide 6 TL olduğunu belirten Arslantürk, bu sistemle üreticinin kârını ciddi oranla yükselteceğini vurguladı.
Sabah