Hayvancılık sektörü bir kez daha darboğazda. Hızla yayılan şap hastalığı nedeniyle ülkede hayvan hareketleri tamamen durdu. Birçok hayvan pazarı geçici olarak kapatılırken ülkenin büyük bölümü karantina altında.
İlk olarak eylül ayında Van’da görülen ve daha önce rastlanmayan hastalığın ithal hayvanlarla ya da Suriye sınırından kaçak giren hayvanlarla ülkeye girdiği ve hızla yayıldığı ifade ediliyor. Asya- 1 Virüsü veya Nepal Şapı olarak adlandırılan virüs nedeniyle doğudan batıya, kuzeyden güneye ülkenin dört bir yanındaki hayvan pazarları kapatıldı. Hayvan hareketleri tamamen durdu.
Türkiye’de ilk kez görülen virüs nedeniyle birçok ilde buzağı ölümlerinin arttığını belirten sektör temsilcileri, bunun hayvancılığın geleceğini de olumsuz etkileyeceğini ifade ediyor. Şap Enstitüsü verilerine göre, şap hastalığı genel olarak gebe hayvanlarda yavru atmaya, özellikle genç hayvanlarda buzağılarda yüksek oranda ölümlere neden olurken süt ve et veriminde yüzde 10 ile yüzde 15 arasında kayba yol açıyor. Ayrıca, hastalık görülen hayvanların gelişiminde gerilik yaşanıyor. Hastalık nedeniyle hayvan hareketlerinin, içerde ve dışarıda ticaretin durması ve mücadele maliyeti nedeniyle ağır ekonomik kayıplar meydana geliyor.
Şapın neden olduğu kayıplar
• Süt ve et verimindeki kayıplar.
• Hayvanların gelişmesinde gerilik.
• Gebe hayvanlarda yavru atma.
• Özellikle genç hayvanlarda görülen oldukça yüksek oranda ölümler.
• Dış ticarete getirilen kısıtlamalardan doğan ekonomik kayıplar.
• Tedavi masrafındaki maliyet.
Şap hastalığı nedir?
Şap, ülkelerarası canlı hayvan ve hayvansal ürün ticaretini olumsuz yönde etkileyen, büyük ekonomik kayıplara neden olan, çift tırnaklı hayvanlarda akut ve çok bulaşıcı viral bir hastalık olarak tanımlanıyor. Şapın 7 farklı serotipi (A, O, C, Asia 1, SAT1, SAT2, SAT3) vardır. Bu serotipler çok sayıda alt tip ve varyanta sahiptir. Şap virüsü doğal şartlarda yüksek mutasyon oranına sahiptir. Bu çeşitlilik, hastalıkla mücadelede aşı kullanımını güçleştiren bir etmendir. Sınırlı sayıda bulunan aşı suşları, dünyanın farklı bölgelerinde, bazen aynı bölgede mevcut virüsler için etkili bir koruma sağlayamaz. Türkiye’de şap hastalığı mihraklarında yapılan incelemelerde, hastalığın en yaygın bulaşma yolunun direk bulaşma olduğu bildirilmiştir. Bu bulaşma şeklinde genellikle hayvan hareketleri ve hayvan pazarlarının önemli rolü olduğu düşünülmektedir.
Dünya