Çin’in yükselişi ve Amerika ile giriştiği artık ayyuka çıkan bilek güreşi, Çin devletini haklı olarak ABD’nin global ekonomideki düzenini değiştirmeye itiyor. Peki Çin kurulu global sistemde ABD’nin rezerv para konumunu değiştirebilir mi?
Sorunun cevabı uzun vadede evet gibi görünüyor.
Çin devletinin tüm global finans sistemini kontrol etmek gibi bir amacı ve ihtiyacı yok. Daha ziyade birçok önemli para birimi arasında, ticaretine oranla yuanı gittikçe global ticaretin merkezinde yer alan bir para birimi yapmayı amaçlıyor.
Türkiye ile Çin arasında gerçeklesen para takası sonucunda, her iki ülke birbirleriyle olan ticaretlerinde yerel para birimlerini daha fazla kullanmaya başlayacak. Bu her ne kadar küçük bir adım gibi görünse de aslında oldukça önemli ve stratejik bir hamle.
ABD’nin aslında en büyük gücü, rezerv para olarak uluslararası piyasalara yön vermesidir. Askeri ve politik güç gibi tüm diğer faktörler ikincildir. Nitekim Amerikan Doları rezerv para olmasaydı, ABD bile giriştiği hiçbir savaşı, düşük faizlerle borçlanmaya devam ederek finanse edemezdi. Bunun devamı içinse, en hayati ticaret alanı olan hammadde ve emtia ticaretinin Amerikan Doları cinsinden yapılması olmazsa olmaz koşuldur.
Vaziyet böyle olunca, Çin devlet aklı da ABD’yi en can alıcı noktadan vurmayı hedefliyor ve yuanı ciddi anlamda uluslararası bir para birimi olarak sunuyor. Yuanın gittikçe artan şekilde kullanılması da ABD yönetimlerini en çok endişelendiren alanlardan biri. Para birimi sıralama basamaklarını hızla tırmanırken Çin’in önünde kalan tek engel, yuanın konvertible hale getirilmesi. Bu hamle tamamlandığı takdirde, Çin para biriminin kullanımında ikinci bir sıçrama yaşanacaktır. Bu meseledeki en kritik noktalardan bir diğeri ise Çin’in hammadde ithalatında da yuan kullanımı için bastıracak olmasıdır.
Dünya