Nezle ve grip farklı virüslerin oluşturduğu farklı sağlık sorunları. Soğuk algınlığı yani nezleye yol açan virüsler daha ziyade rinovirüsler. Grip ise influenza virüsleri olarak bilinen, her yıl bukalemunlar gibi başka bir kılığa giren virüslerin eseri.
Peki bu ikiliden en az birini bir veya birkaç defa her kış misafir etmek zorunda mıyız? Tabii ki hayır. Birazcık dikkat, azıcık önlem almanız bile ikisinde de işe yarıyor.
NEZLE, GRİP AYRIMI NASIL YAPILACAK?
- Eğer halsizlik, kırıklık, kas ve eklem ağrıları gibi şikâyetler, yoğun hapşırma, burun tıkanıklığı, boğazda, burunda, gözde sulanma gibi belirtilerle birlikteyse aklınıza öncelikle “nezle” yani “soğuk algınlığı” gelsin. Eğer o sorunlara yüksek ateş –özellikle titremelerle yükselen ateş atakları- şiddetli baş ağrısı, ağır bir bitkinlik ve tükenmişlik hali –paçavraya dönme durumu-, öksürük hatta göğüs ağrısı gibi yakınmalar eklenmişse problemin bir influenza enfeksiyonu, yani grip olduğunu düşünün.
- BAĞIŞIKLIĞINIZI GÜÇLENDİRİN: Prensip olarak bağışıklık sistemi her daim özellikle de kışa girerken güçlendirilmeli. Bunun için de özellikle “beslenme” meselesine önem verilmeli. C vitamininden zengin sebze ve meyveler (özellikle de turunçgiller) sık ve bol tüketilmeli. İmkânlar ölçüsünde kaliteli ve güçlü proteinlere, özellikle de yumurta ve yoğurt ikilisine ağırlık verilmeli.
- NOKSANLIKLARINIZI TAMAMLAYIN: Daha güçlü bir bağışıklık sisteminin B12, D ve C vitaminlerine, probiyotiklere ve omega-3 yağ asitlerine ihtiyacı var. Bunların eksikliklerinin de yerine konması gerekiyor.
- BAHARATLARI ARTTIRIN: Bağışıklığı güçlendiren pek çok “baharat” var. Kırmızıbiber, karabiber, tarçın, özellikle de zerdeçal bağışıklık dostu baharatlar. Listenizde mutlaka zencefile de yer almalı.
Griple-nezleyle mücadelenin yol haritası
- SÜLFÜR ZENGİNİ GIDALARI ÇOĞALTIN: Güçlü bir bağışıklığın yolu daha fazla glutationa sahip olmakla doğrudan ilişkili. Zira glutation antioksidanların orkestra şefi. O ne kadar fazlaysa bağışıklık da o oranda güçlü. Glutationu arttırmanın doğal ve etkili yollarından biriyse sülfür zengini besinleri daha sık ve bol tüketmek. Yani lahanaya, karnabahara, turpa, sarımsağa, soğana ağırlık vermek.
- SU İÇMEYİ UNUTMAYIN: Unutmayalım ki su da bir besin. Beslenmenin vazgeçilmez unsurlarından biri. Tabii ki susadıkça su içmekte fayda var ama özellikle yaşlı ve çocukların susuzluk duygusu konusunda biraz unutkan ya da bilinçsiz olabilecekleri unutulmamalı, onlara düzenli su içmeleri hatırlatılmalı.
- EGZERSİZDEN VAZGEÇMEYİN: Bağışıklığı güçlü tutmanın en etkili yollarından biri de düzenli egzersiz alışkanlığı. Bağışıklığı en çok destekleyen egzersiz ise yürümek. Özetle günde en az 5000, mümkünse 7500, en iyisi 10 bin adım kuralı nezle veya gripten korunmak söz konusu olduğunda da geçerli.
- UYKU VE STRES YÖNETİMİNE DİKKAT EDİN: Yönetilemeyen yoğun stres saldırıları da tekrarlayan uykusuzluk atakları da güçlü bağışıklık sabotajcılarıdır. Özellikle kış aylarında uykunuzdan sakın fedakârlık etmeyin, stres meselesini ise biraz daha dikkatle izleyin.
- ŞEKER VE UN KULLANIMINI EN AZA İNDİRİN: Bağışıklık düşmanı besinlerden uzak durmayı bilmek de mühim bir ayrıntı. Bu tür yiyecek ve içeceklerin başında da şeker içeren yiyecek ve içecekler, un/nişasta zengini besinler ve fast food ürünler var. Kış aylarında bunların da ölçülü ve dikkatli tüketilmesi şart.
- ELLERİNİZİ TEMİZ TUTUN: Nezlede ve gripte bulaşmanın en kolay yolu el temasları. Bu nedenle “bilinçli el temizliği” çok mühim bir ayrıntı.
- HAVLU VE ÇARŞAF TEMİZLİĞİNİ SIKLAŞTIRIN: Özellikle evde gripli biri varsa yastık kılıflarını, çarşafları ve havluları temiz tutmak ve daha sık değiştirmek de önemli.
- CEP TELEFONLARI VE UZAKTAN KUMANDA CİHAZLARINI TEMİZ TUTUN: Cep telefonlarının çoğu birer mikrop yuvası. Uzaktan kumanda cihazlarında da aynı sorun söz konusu. İkisinin de kış boyu sık sık temizlenmeleri lazım.
Osman Müftüoğlu / Hürriyet