Muson yağmurları her yıl Asya ülkelerinde şiddetli yağışlarla ciddi can ve mal kayıplarına yol açıyor. Bu yıl seller ve toprak kaymalarında Hindistan'da 511, Nepal, Pakistanve Sri Lanka'da onlarca kişi hayatını kaybetti. Muson, selleri beraberinde getirse de bir yandan bu ülkelerin tarım ve ekonomisi için oldukça önemli bir boyutta...
Seller Bangladeş, Myanmar, Tayland ve Laos'ta da hayatı olumsuz etkiledi. Çin’de meydana gelen can ve mal kayıpları ise medyaya yansıtılmıyor. Her yıl sel ve afet haberleriyle dünyanın gündemine gelen muson yağışları aslında çok sayıda Asya ülkesinin ekonomisine güç veren temel kaynaklardan biri. Yağışlar 24 ülkeyi kapsayan yaklaşık 20 milyon kilometrekarelik bölgede toprakları, yer altı ve yer üstü sularını besliyor.
Muson sözcüğü, yağışların mevsimlik olduğunu ifade ediyor. Güney, güneydoğu ve doğu Asya'da etkili olan muson yağışları, temel olarak yaz mevsiminde Umman Denizi, Bengal Körfezi ve Hint Okyanusu'nda denizdeki havanın 20 derece kadar daha serin olması nedeniyle ısınan Asya kara kütlesinin alçak basınç alanı oluşturmasıyla, nemli hava kütlesinin denizden karaya doğru taşınması sonucu meydana geliyor. Yağışlar, Hint alt kıtası, Hindi Çini ve güneydoğu Asya ülkeleri ile Çin, Kore Yarımadası, Japonya'ya kadar olan bölgede etkili oluyor.
Ancak yağışların en fazla etkilediği bölge, cephe kütlesinin kuzeydeki Himalaya Dağları ile karşılaşarak sıkıştığı Hindistan, Nepal, Butan, Bangladeş, Myanmar'ı içene alan bölge. Bu bölgede yağışlar zaman zaman on binlerce insanın evlerini terk etmesine neden olan sellere yol açıyor. Bu sene de en fazla can ve mal kaybı Hindistan’da yaşandı.
Diğer yandan muson yağışları etkili oldukları ülkelerde sulama ve içme suyu kaynağını sağlıyor. Bu, söz konusu ülkelerde bitki örtüsünü, canlı yaşamını, tarımı ve hayvancılığı, hidro-elektrik üretimini doğrudan etkiliyor. Tarımsal üretim de büyük ölçüde muson yağışlarına bağımlı durumda. Yağışların düzenli ve yeterli miktarda olması tarım hasadının verimli geçmesini sağlıyor. Bu, temel gıda fiyatlarını düşürüyor, ithalatı azaltıyor ve gıda enflasyonunu önlüyor. Yağışların yetersiz veya aşırı olduğu durumlarda ise ekonomide tam tersi etkiler görülüyor.
AA