Türkiye, dünya bor rezervlerinin yüzde 73’üne sahip. Yer altındaki bu potansiyel, ekonomiye giderek daha büyük katkı sağlıyor.
Camdan temizlik malzemelerine, sağlıktan enerjiye kadar pek çok alanda karşımıza çıkıyor. Kullanım alanlarına her geçen gün bir yenisi ekleniyor.
Diğer madenlerden çok daha kolay çıkarılması ve çevreye dost olması, borun öne çıkan özellikleri arasında.
Zengin bor rezervlerine sahip olan Türkiye, kapasitesiyle dünyadaki talebin yüzde 59’unu karşılıyor. Türkiye’nin ardından sırayı ABD, Çin, Rusya, Kazakistan ve Güney Amerika alıyor.
İlk çalışmalar 1800’lü yıllarda başladı
Dünyada 4 bin yıldır varlığı bilinen borun Türkiye’de ne zaman keşfedildiğine ilişkin kesin bir bilgi bulunmuyor. Ancak Doğu Roma döneminden beri Anadolu topraklarında bu değerli madenin varlığının bilindiği tahmin ediliyor.
Türkiye’de borla ilgili çalışmaların geçmişi 1800’lü yıllara dek uzanıyor. 1865’te yabancı birşirkete 20 senelik işletme imtiyazı verilmesiyle borla ilgili çalışmalar başladı. 1900’lü yılların ilk çeyreğine kadar pek çok yabancı şirket bu imtiyazlarla bor madenlerini işletti.
Yabancı işletmelere verilen imtiyazlar 1944’te sona erdi. Dünya bor rezervlerinin yüzde 73’üne sahip Türkiye’de, yerli kuruluşların yaptığı ilk çalışmalar da aynı dönemlerde başladı.
Bor ihracatında rekor seviyelere ulaşıldı
Doğada 200’den fazla bor minerali bulunuyor. Ancak bunların hepsi aynı değeri taşımıyor. Bugün yüzden fazla ülkeye bor ihracatı yapılıyor. Türkiye 2018 itibarıyla dünya bor ürünleri talebinin yüzde 59’unu karşılıyor.
Türkiye’nin bor ihracatında rekor seviyelere ulaştığı görülüyor. 2016’da 1,8 milyon ton bor satışı gerçekleştirilirken bu rakam 2017’de 2,2 milyon tona, 2018’de ise 2,4 milyon tona ulaştı.
TRT Haber