Obezite, içinden çıkılmaz hale gelecek
Son Güncelleme: 24 NİSAN 2013 - TSİ 13:54
Dünyada şişman sayısı 1980’den bu yana 2 katına çıkarak ülke ekonomilerini, şirketleri ve iş gücü piyasalarını etkilemeye başladı. Dünya Sağlık Örgütü verileri, önlem alınmadığı taktirde yakın gelecekte bu problemin içinden çıkılmaz hal alacağına dikkat çekiyor. Uzmanlar ise obezitenin özellikle çocuklar açısından büyük bir risk olduğunu söylüyor.
Dünya Sağlık Örgü-tü’nün (DSÖ) tedavi edilebilir hastalıklar arasında gösterdiği obezite (vücutta aşırı yağ birikmesi ile oluşan hastalık) ülkeler için ekonomik açıdan ciddi maliyetler getirecek boyutlara vardı. DSÖ verileri, ülkelerin bu hastalıkla baş edemediklerini gösteriyor. Buna göre dünya genelinde şişman sayısı, 1980’den bu yana 2 katına çıktı. Uzmanlar, son 15 yılda özellikle aşırı kilolu çocuk sayısında önemli artış yaşandığına dikkat çekerek, yakın gelecekte problemin daha da içinden çıkılamaz bir hal alacağını belirtiyor. Gerekli önlemler alınmazsa DSÖ 2015 yılında dünyadaki obez sayısının 700 milyon, kilolu insan sayısının 2,3 milyara ulaşacağını tahmin ediyor. Bireysel bir sağlık sorunu olmaktan çoktan çıkan obezite ülke ekonomilerini, şirketleri ve iş gücü piyasalarını da olumsuz olarak etkiliyor. Başta ABD olmak üzere birçok ülke şimdi obezite ekonomisi ile ilgili analizler yapıp obezite ile mücadelede etkin ve düşük maliyetli politikalar geliştirmeye çalışıyor. Örneğin ABD’de obez çalışanların normal kilodaki çalışanlara göre işverenlerine yıllık ortalama 73,1 milyar dolar fazla maliyet getirdikleri biliniyor.
Obezitenin Türkiye’deki seyrine bakıldığında rakamların çoktan alarm seviyesine ulaştığını söylemek mümkün. Türkiye’de 2003 yılında 70 milyon olan nüfusun yüzde 18’i (12,6 milyon kişi) aşırı kilolu iken 2012 yılında 74 milyon nüfusa sahip Türkiye’de bu rakam yüzde 35’e (25,9 milyon kişiye) çıktı. Türkiye’de çocuk obez sayısı son beş yılda on kat artış gösterdi. Türkiye, Obezite ile Mücadele Programı ve Ulusal Eylem Planı taslağını 2008 yılında yayımladı. 2010 yılında yayımlanan “Türkiye Sağlıklı Beslenme ve Hareketli Hayat Programı” ile obezite ile kapsamlı mücadele başlatıldı. Kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler, özel sektör ve sivil toplum kuruluşları çalışmalar yürütse de bunların planlı, koordineli ve bütüncül yaklaşımlardan uzak olduğu dikkatlerden kaçmıyor. Türkiye’de son 25 yılda şişman sayısı ikiye katlanmış durumda. Obezitenin önüne geçebilmek için bakanlığın yaptığı çalışmaları Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Obezite, Diyabet ve Metabolik Hastalıklar Daire Başkanlığı’ndan Uzm. Dr. Sabahattin Kocadağ şöyle sıralıyor: “Bakanlığımız bu çalışma kapsamında Kantin Genelgesi, ‘Obezite ile Mücadele’ kitabı, tuz kontrol programı kapsamında tuz paketlerinde sağlık uyarı mesajlarının yer alması gibi çalışmalara imza attı.”