İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası'nca (İSMMMO) hazırlanan bankacılık raporuna göre, Türkiye'deki 49 bankadan 37'sinde yabancıların hissesi bulunuyor.

İSMMMO'nun hazırladığı "Türk Bankacılık Sisteminde Yabancılaşma" raporuna göre, 2001 yılında bugüne kadar 21 bankada gerçekleşen satın almaya 20 milyar dolar 563 milyon dolar harcayan yabancılar, 17 milyar doları aşkın kar elde ederlerken, satın alınan hisselerin değeri ise 27 milyar doları aştı. Borsadaki banka hissedarı yabancı yatırımcılar eklendiğinde, yabancıların 2013'de sadece bir yılda elde ettiği kar ise 4,8 milyar doları buldu. Türk bankacılık sisteminde yabancıların toplamdaki payı yüzde 25'lere yaklaşırken, Borsa İstanbul'un yabancı hisse sahiplik oranına göre bu oran yüzde 42'yi geçti.

Türkiye Bankalar Birliği, Borsa İstanbul, TBMM Soru Önergeleri'ne verilen yanıtlar, yerli ve yabancı çeşitli araştırma şirketlerinin verilerinden yararlanarak yapılan çalışmaya göre, yabancı yatırımcılar 2001'de başlayan süreçte bankalara ortak olmak veya tamamını satın almak için 20,5 milyar dolar sermaye getirdi.

Raporda, "Ağırlıklı olarak 2006 yılında gerçekleşen banka satın almaları öyle bir düzeye geldi ki neredeyse her ay bir banka satıldı. Üstelik satış fiyatları da başlangıca oranla yüksek rakamlara ulaştı. Türkiye'de patlayan kredi talebinin yanı sıra kredi kartı gibi büyük potansiyel taşıyan ciddi karlı alanlardan elde edilen gelirler ile bankalar hızla büyüdü" ifadelerine yer verildi.

Rapora göre, yüksek bankacılık ücretlerinin de desteği ile yabancılar Türk finans sektörüne yatırımlarının sonucu adeta ihya oldular. Ağırlıklı olarak 2005'ten sonra gerçekleşen satın almalar sonrası yabancı ortakların elde ettikleri kar 15 bankada 17,2 milyar dolara çıkarak konulan sermayeye oldukça yaklaştı.

Rapora ilişkin değerlendirmede bulunan İSMMMO Başkanı Başkanı Yahya Arıkan, Türkiye'de bankacılık sisteminin özelleşmediğini, kelimenin tam anlamıyla yabancılaştığını belirtti. 

Yabancı bankaların sadece kar zihniyetiyle çalıştığını vurgulayan Arıkan, kamu bankalarının el değiştirdiğini, sosyal devlet ilkesinin gözetilmesi gerektiğini kaydetti.

Arıkan, yabancıların sistemdeki payının bu kadar yükselmesinin piyasalarda olası manipülasyonlara zemin hazırladığını ve daha birçok tehlikeyi beraberinde getirebileceğini savunarak, transfer edilen karların cari açığı olumsuz etkilediğini işaret etti.

Cumhuriyet