Asya ekonomileri, petrol yaptırımına karşı temkinli
Son Güncelleme: 7 OCAK 2012 - TSİ 12:52
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütünün (OPEC) ikinci büyük petrol üreticisi İran, en fazla Çin, Hindistan, Güney Kore, Japonya ve İtalya'ya petrol ihraç ediyor. İran petrolünün önemli alıcıları arasında Türkiye, Güney Afrika ve Sri Lanka'da bulunuyor.
ABD Başkanı Barack Obama'nın, 31 Aralık'ta imzaladığı yeni finansal yaptırımlarla ilgili yasa ülkelerin İran petrolünü satın almasını zorlaştırmayı amaçlıyor. Avrupa Birliği (AB) ülkeleri de İran'dan petrol ithal edilmesine ambargo konulması için çalışmalar yürütüyor. Ancak AB'nin İran petrolüne ambargo koymasının aylar alabileceği belirtiliyor.
Uluslararası Enerji Ajansının (IEA) tahminlerine göre, İran günde 3,5 milyon varil petrol üretiyor ve günlük 500 bin varili rafine edilmiş olmak üzere günlük 2,6 milyon varil petrol ihraç ediyor.
IEA'ya göre, Sri Lanka geçen yılın ilk yarısında İran'dan günlük 39 bin varil petrol ithal etti. Sri Lanka, tamamıyla İran petrolüne bağımlı durumda.
İran aynı zamanda dünyanın ikinci büyük doğalgaz rezervlerine sahip bulunuyor. Ancak İran'ın kendi gazına olan ihtiyacının artması ve sıkı uluslararası yaptırımların bu ülkenin likit doğalgaz (LNG) programını güçleştirmesi, İran'ı son 10 yılın büyük bölümünde doğal gaz ithalatçısı haline getirdi.
ABD Enerji Enformasyon İdaresi (EIA), doğalgazın, İran'ın toplam iç enerji tüketiminin yüzde 54'ünü ve kalan enerji tüketiminin büyük kısmını petrolün karşıladığını belirtiyor.
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) ülkeleri için rakamlar IEA kaynaklı ve geçen yıl ikinci çeyreği kapsıyor. Çin, Hindistan ve Güney Afrika verileri ise EIA'ya ait ve geçen yılın ilk yarısını içeriyor.
Asya ekonomileri, İran petrolünün sağlıklı biçimde akmasını istiyor ABD ve AB'nin İran petrolünün alımına getirdiği yaptırımlara rağmen, İran petrolünün en önemli alıcıları Çin, Japonya ve Güney Kore yaptırım çağrılarına ihtiyatla yaklaştı.
İran petrolünün en büyük alıcısı Çin, yaptırım çağrılarını açıkça reddederken, Asya'nın dev ekonomileri Japonya ve Güney Kore ise ortayol bulunmasını istiyor.
Çin resmi haber ajansı Şinhua, Pekin'in yaptırım çağrılarını reddetmesine rağmen bir yandan da alternatif petrol kaynaklarına yöneldiğini bildirirken, uzmanlar, Çin'in farklı ülkelerden küçük miktarlarda petrol almasını, Tahran'ın petrol fiyatlarını indirmesi için bir taktik olarak yorumladı.
Japonya Dışişleri Bakanlığı yetkilisi Kazuhiro Kawase, geçen hafta yaptığı açıklamada ''Biz sorumluluk alıp ABD yönetimiyle konuyu tartışıyoruz'' demişti.
Güney Kore Dışişleri Bakanlığından bir yetkili de anlaşmazlıkları en aza indirme hedefinde olduklarını açıklamıştı.
Çin Dışişleri Bakanlık Sözcüsü Hong Ley ise bu hafta içinde yaptığı açıklamada, ABD'nin Tahran'a yaptırım uygulama kararına karşı olduklarını belirtirken, ''Bir ülkenin ulusal meselelerine uluslararası hukuk boyut katma çabaları rahatsız edici. İran'a uygulanması öngörülen tek taraflı ABD yaptırımlarına karşıyız'' ifadesini kullanmıştı.
MİLLİ GAZETE