Artıları eksileriyle 20. yılında Gümrük Birliği
Son Güncelleme: 7 MART 2015 - TSİ 12:01
Türkiye ile Avrupa Birliği’nin 1995’te imzaladığı Gümrük Birliği, ticaret hacminin 30 milyar dolardan 157 milyar dolara çıkmasını sağladı. Ancak AB’nin üçüncü ülkelerle imzaladığı anlaşmalarda geçersiz olsa da uzmanlara göre Gümrük Birliği’ni geliştirmek gerekiyor
Döneminin en ileri ticari anlaşması olarak tanımlanan Gümrük Birliği bugünlerde ise tartışma konusu. 20 yıl önce Avrupa Birliği ülkelerine sadece 12.2 milyar dolar ihracat yaparken bugün rakam 68.5 milyar dolar. Tabi sadece Türkiye’nin ticaretini geliştirmedi anlaşma. Avrupa Birliği ülkeleri de 20 yıl önce bize 18 milyar dolarlık mal satışlarını 88.7 milyar dolara çıkardılar. Bu anlaşmanın görünen yüzü. Uzmanlar artık Gümrük Birliği’nin yetersiz olduğuna dikkat çekiyor, ama önerileri Gümrük Birliği’ni iptal etmek de değil.
Marmara Üniversitesi AB İktisadı Anabilim Dalı’ndan Yard. Doç. Dr. Sait Akman ve AB Uzmanı Can Baydarol ile Gümrük Birliği’nin bir karnesini çıkarttı. Gümrük Birliği’nin artıları ve eksileri:
ARTILARI
* Türkiye sanayisi yeniden yapılandı, rekabetçiliği arttı, verimlilik artışı sağlandı.
* AB üyeliğinin gerektirdiği müktesebat Gümrük Birliği ile kurumsal alanda gerçekleşti.
* Avrupa Birliği’ne ihracat istikrarlı hale geldi, ihracatçıda dış piyasaya yatkınlık oluştu.
* Türkiye’ye yabancı yatırımda Avrupa Birliği’nin ağırlığı arttı.
* Son 10 yılda özellikle AB’ye ihracatın yüzde 50’sini AB menşeli şirketler yaptı.
* AB Türkiye’nin en büyük ve en önemli ticari ortağı haline geldi.
* Türkiye ekonomisi dış spekülasyonlara karşı daha sağlam oldu.
EKSİLERİ
* AB’nin Türkiye’ye ithalatı arttı, dış ticaret açığı daha da yükseldi.
* Değişen uluslararası ticaret koşulları için Gümrük Birliği geride kaldı.
* AB’de 1995’te 15 üye varken üye sayısı 28’e çıktı ve hepsine aynı ayrıcalıklar verildi.
* 1995’te AB’nin ticaretinden payımız yüzde 1.7 iken 2004’te yüzde 2.7’ye çıktı, ancak yüzde 2.2’ye kadar indi.
* AB’nin üçüncü ülkelerle yaptığı serbest ticaret anlaşmalarına taraf olamadık.
* Üçüncü ülkelerin malları Türkiye’ye serbest girdi ancak Türkiye o ülkelerde korumalarla karşılaştı.
* Sadece sanayi ürünlerini kapsadığı için tarım ve hizmet ihracatında kayıplar yaşandı.
Hürriyet