Ekran başından kalkmayan çocuklar otizm belirtisi veriyor

Çocuğunuza anı kurtarmak için verdiğiniz telefon ondan neleri çalıyor? Çocuğunuz hayatın hangi alanlarını kaçırıyor, hiç düşündünüz mü?

Çocuk Gelişim Uzmanı Şenay Yılmaz, otizmli doğmayan ancak otistik belirtiler göstermeye başlayan çocuklarla ilgili bilgiler veriyor…

Özellikle 0-3 yaş; hareket duyu dediğimiz gelişimsel bir dönemdir. Bu dönemde çocuğun hoplaması, zıplaması, koşması, farklı keşifler yapması, toprağı ellemesi, çimlerde yuvarlanması, kısacası dünyayı keşfetmek için motor becerilerini kullanması gereklidir.

Bu şekilde doğal uyaranları alan çocuk, bu uyaranları içselleştirir ve beden-benlik algısını besleyerek kendini keşfeder. Ama maalesef tam bu dönemde çocukların hayatında bunlar olması gerekirken, bunların yerini tablet, telefon, televizyon alıyor. Haliyle çocuğun doğal yaşaması gereken döngü kırılmakta, sekteye uğramakta ya da yaşanmadan geçmektedir.

Aynı şekilde bu konuda araştırmalarını yürüten Dr. Garry Small "Henüz bu teknolojilerin nörolojik etkilerini tam olarak bilmiyoruz. Bildiğimiz şey, çocukların bu teknolojilerin karşısına geçtiğinde sessizleştikleri ve fiziksel faaliyetlerinde azalma olduğu" diyor.

* Titiz anneler, depresyon sürecindeki anneler ya da farkındalığı zayıf anneler ve bakıcılar; ev temizliği yaparken, yemek pişirirken çocuğunu televizyon önüne oturtuyor ya da eline tableti veriyor. Bu şekilde işlerini rahatça yapabilen ebeveyn; çocuğun sessizce, saatlerce ekrana kilitlenmesinin ne denli olumsuz sonuçlar getireceğini bilmeden günlerce bunu devam ettiriyor. Ancak bir gün gelir ki çocuğunda diğer akranlarına göre farklılıklar görmeye başlar. Neler mi bunlar?
* İsmi ile seslendiğinde bakmaz. Göz kontağı yok denecek kadar azdır.
* Amaçsız koşmalar, hareketlilik, söz dinlememe halleri göserir ya da tam tersi aşırı şekilde hareketsizdir ve yatmaya meyillidir.
* Merdiven inerken çıkarken tedirginlikler yaşar.
* Konuşması gecikmiştir.
* Aşırı inatçı davranışlar gösterir.
* Komutları sınırlı seviyede alır.
* Parka gittiğinde çocuklarla ilgilenmez ya da park dışı yerdeki çer çöpü karıştırır.
* Telefon olmadan yemek yedirilemez. Ya da çok çok seçici yemek sorunları gösterir.
* Heyecanlandığında, kızdığında farklı vücut hareketleri yapar.

Uyaran eksikliği, bu belirtileriyle otizmle benzerlik gösterir. Bu noktada uzmanın yanlış teşhisi ya da yönlendirmesi ayrıca zaman kaybına neden olur. Aslında uyaran eksikliği olan bir çocuğun otizm eğitimi alması belki de gelişiminde daha da kalıcı hasarlar bırakmasına neden olacaktır. Bu nedenle uyaran eksikliği ve otizm arasındaki ince çizgi fark edilerek bu soruna yönelik duyu ve oyun terapileri, aile eğitimleri; tedavi sürecinin daha kısa sürede tamamlanmasına neden olabilir.

Ebeveynlerin çocuklarına tablet ve telefon vermesi onları sessiz bir dünyaya itiyor, gelişimleri gecikiyor. Bırakın doğada oynasınlar.

Sabah