Petrol üreticileri arasında en sağlam Körfez ülkeleri

Suudi Arabistan ve Katar gibi zengin finansal rezervlere sahip Körfez ülkeleri düşük petrol fiyatları karşısında yapısal ekonomik değişikliklere gitmek zorunda kalmayacak.

Petrol fiyatlarındaki düşüşün petrol üreticisi ülkeleri nasıl etkileyeceği yönündeki tahminler sürüyor. Societe Generale’nin “Hangi ülkeler düşük petrol fiyatlarına karşı savunmasız” başlıklı raporuna göre Suudi Arabistan, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri gibi Körfez ülkeleri, düşük petrol fiyatlarına en dayanıklı ülkeler olarak öne çıkıyor. Cari açıkları yüksek olan Cezayir, Angola, Kazakistan, Libya, Umman, Yemen ve Venezuela gerilemeden en olumsuz etkilenen ülkeler arasında başı çekiyor. Petrol fiyatlarındaki düşüşün ve orta vadeli fiyat beklentilerinin aşağı yönlü revize edilmesinin petrol üreticisi ülkeler üzerinde yapacağı etkininin büyüklüğüne dair hesaplar yapılamaya devam ediyor. Ülkelerin makroekonomik kırılganlıkları ve finansal durumları bu şoku atlatmaları açısından çok önemli.

Raporda yer alan ifadelere göre, bu ülkeler zengin finansal rezervleri sayesinde düşük petrol fiyatlarına karşı ekonomilerinde büyük çapta yapısal değişikliklere ihtiyaç duymayacak.

Rusya’da sorun yaptırımlar

Raporda Cezayir, Angola, Nijerya gibi diğer petrol üreticilerinin ise düşük petrol fiyatları nedeniyle döviz rezervlerinde düşüş beklenirken, para birimlerinin de değer kaybetmesi öngörülüyor. Ancak düşük petrol fiyatlarından orta seviyede etkileneceği belirtilen bu ülkeler de sahip oldukları finansal rezervler sayesinde büyük makroekonomik değişiklikler yapmak zorunda kalmayacak. Rusya’nın mali yapısının da düşen petrol fiyatlarına dayanmaya elverişli olduğu belirtilen raporda, bu ülkenin yaşadığı ekonomik krizin daha çok uluslararası yaptırımlar ve bölgesel gerilimlerden kaynaklandığı bildirildi.

Venezuela, Irak ve Yemen

Rapora göre, zaten büyük bir cari açığa sahip olan Cezayir, Angola, Kazakistan, Libya, Umman, Yemen ve Venezuela petrol fiyatlarındaki gerilemeye karşı en hassas gelişen petrol üreticisi ülkeler. Raporda orta derecede hassas ülkeler olarak Kuveyt, Katar, Suudi Arabistan, BAE gösterilirken, daha fazla etkilenmesi beklenen ülkeler olarak Cezayir, Angola, Azerbaycan, Bahreyn, Nijerya, Umman, İran ve Kazakistan sıralandı. Kırılganlığın yüksek olduğu ülkeler ise Irak, Libya, Venezuela ve Yemen oldu.

Societe Generale’nin raporunda, petrol fiyatlarındaki düşüşe karşı kırılgan olan ülkelerin mali dengelerini sağlayabilmek için kamu yatırım maliyetlerini azaltma, lüks tüketim vergilerinin arttırılması ve enerji sübvansiyonlarında kısıntıya gitmeleri öngörülüyor.

Petrol üreticisi birçok ülkenin 2015 yılında bütçelerinde açık vermesi beklenirken, bu ülkelerin bütçelerini dengeleyebilmek için ihtiyaç duydukları (fiscal breakeven price) mali petrol fiyatı seviyesi de geçen yıllara göre oldukça yüksek seviyede bulunuyor. Rapora göre bütçesi 2014’te yüzde 52 açık veren Libya, 2015 yılında bütçe dengesini sağlayabilmek için 186 dolarlık mali petrol fiyatına ihtiyaç duyuyor. Libya’yı 160 dolarlık başa baş petrol fiyatıyla Venezuela izlerken, Yemen’in mali dengesini sağlayabilmek ihtiyaç duyduğu rakam 145 dolar. Bütçesi 2014 yılında yüzde 28 fazla veren Kuveyt’in bütçesini dengeleyecek petrol fiyatı ise 54 dolar olarak hesaplanıyor.

Dünya