Arabuluculuk 2016’da zorunlu hale geliyor!

Hukukun Üstünlüğü Derneği Genel Başkanı Av. Süleyman Arslan, "Kardeşlik hukukunun üstün olduğuna inanıyoruz. İhtilafların yerine uzlaşma ve kardeşlik kültürünün yaygınlaşmasını arzuluyoruz” dedi.

Adalet Bakanlığı Arabuluculuk Daire Başkanı Hakan Öztatar, “Yargıtay’ın önünde bir milyonu aşkın iş davası var. İşe iade davalarında Haziran 2016 itibarıyla arabuluculuğun zorunla hale getirilmesi için kanun hazırlığı var. Arabuluculuk sisteminin zorunlu olmasıyla yargının yükü hafifleyecek” diye konuştu.

Arabuluculuk Kurulu Üyesi Arb. Av. Yakup Erikel, “Mahkemeler uyuşmazlığı çözüyor, arabuluculuk ise husumeti... Bu detay çok önemlidir. ‘Sulh hükümlerin en iyisidir’ ilkesi arabuluculuk ile karşılanabiliyor. Arabuluculuk bizim inancımız ve kültürümüzle de çok uyumlu. Osmanlı’da Muslihun diye anılan arabulucular vardı” dedi.

Adalet Bakanlığı Arabuluculuk Daire Başkanı Hakan Öztatar ve Arabuluculuk Kurulu Üyesi Arabulucu Av. Yakup Erikel, Hukukun Üstünlüğü Derneği’nin İstanbul’da düzenlediği “Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabulucuk Sistemi” konulu programda arabulucular ve arabulucu adaylarıyla buluştu. 

Üsküdar Belediyesi Sosyal Tesisleri'nde gerçekleştirilen ve İstanbul’daki arabulucu derneklerin temsilcilerinin de katıldığı programda arabuluculuk konusundaki en son çalışmalar ve güncel gelişmeler paylaşıldı.

Programın açılış konuşmasını yapan Hukukun Üstünlüğü Derneği Genel Başkanı Av. Arabulucu Süleyman Arslan, arabuluculuk yönteminin uzlaşma ve kardeşlik kültürünün gelişmesine katkı sağlayacağını söyledi. Arabuluculuk çalışmalarına büyük önem verdiklerini dile getiren Arslan, "Biz hukukun üstünlüğüne inanıyoruz ama kardeşlik hukukunun daha da üstün olduğuna inanıyoruz. İhtilafların yerine uzlaşma ve kardeşlik kültürünün yaygınlaşmasını arzuluyoruz. Bu nedenle de arabuluculuk çalışmalarına önem veriyoruz, değer atfediyoruz" diye konuştu.

Yargının yükü ciddi şekilde azalacak

Açılışın ardından Arabuluculuk Daire Başkanı Hakan Öztatar, avukatların arabuluculuğa sahip çıkmasının çok önemli olduğunu belirterek, "İki insanın, iki şirketin, iki kardeşin arasını bulmak, iki insanın sorunlarını kendilerinin çözmesine yardım etmek, onların helalleşerek kucaklaşarak sorunlarını çözmelerine yardımcı olmakta yanlış bir şey yok" ifadelerini kullandı.

Daire Başkanı Öztatar, arabuluculuğun, taraflar arasındaki uyuşmazlığın tarafsız bir arabulucu yardımıyla mahkemeye gitmeden ya da mahkemenin yönlendirmesiyle çok kısa sürede ve çok az maliyetle çözümünde kullanılabilecek en etkin yöntemlerden biri olduğunu söyledi.

Henüz ihtiyari olan arabuluculuk sisteminin zorunlu hale getirilmesinin yargı yükünün hafifletilmesi bağlamında 64. Hükümet programında öncelikli hedefler arasında yer aldığını hatırlatan Öztatar, işe iade davalarında Haziran 2016‘da zorunlu arabuluculuk uygulamasının kanunla yürürlüğe girmesinin planlandığını kaydetti.

İş davalarında önce zorunlu arabuluculuk merkezine gidileceğini, arabulucu önünde işe iade ihtilafı için 3 haftalık süre öngörüldüğünü belirten Hakan Öztatar, hâlihazırda Yargıtay’ın önünde yaklaşık bir milyon 100 bin adet iş davasının, tüketici hakem heyetlerinin önünde ise yaklaşık 5 milyon ihtilafın olduğunu, arabuluculuk faaliyetiyle mahkemelerin iş yükünün azaltılmasının hedeflendiğini belirtti.

Arabuluculuk sistem nasıl işleyecek?

Arabuluculuk Daire Başkanı Öztatar’ın verdiği bilgilere göre, bir dava toplamda yaklaşık 7.000 TL’ye mal olurken, bu maliyetin 3.500-4.000 TL’si devletten, 2.000-3000 TL’si vatandaştan çıkıyor. Zorunlu arabuluculukta, arabuluculuk faaliyetinin 2 saatlik ilk iki seansını devlet ödeyecek ve bunun ücreti yaklaşık 250 TL olacak. Bu sürede taraflar anlaşmaya varırlarsa hem devlet hem de taraflar tasarruf etmiş olacak. Hem ihtilaf kısa sürede çözülecek hem de maliyet azalacak. Aynı şekilde, 2.500 TL altı ilamsız takiplere itiraz olursa bu icra takipleri de arabulucuya gidecek. Bunun gibi, ticari davalarda 50.000 TL altındaki ihtilaflar da arabulucuya gidecek.

Osmanlı’da arabuluculuk sistemi vardı

Daire Başkanı Hakan Öztatar’dan sonra katılımcılara Arabuluculuk Kurulu Üyesi Arb. Av. Yakup Erikel hitap etti. Av. Erikel, “Mahkemede çözüm garanti, memnuniyet garanti değil. Arabulucuda ise çözüm garanti değil, fakat anlaşma olursa memnuniyet garantidir. Mahkemeler uyuşmazlığı çözüyor, arabuluculuk ise husumeti çözüyor. Bu detay çok önemlidir. ‘Sulh hükümlerin en iyisidir’ ilkesi arabuluculuk ile karşılanabiliyor. Arabuluculuk bizim inancımız ve kültürümüzle de çok uyumlu. Osmanlı’da mahkeme kayıtlarında Muslihun diye anılan arabulucular vardı” diye konuştu.

Program, Hukukun Üstünlüğü Derneği tarafından konuşmacılara plaket takdimiyle sona erdi.

Arabuluculuk sistemi hakkında

22 Haziran 2012 tarihinde yürürlüğe giren 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu (HUAK) ile arabuluculuk sistemi kuruldu. Henüz ihtiyari olan arabuluculuk sisteminin zorunlu hale getirilmesi yargı yükünün hafifletilmesi bağlamında 64. hükümet programında öncelikli hedefler arasında yer almaktadır.

Adalet Bakanlığı, uyuşmazlığın tarafsız bir üçüncü kişi (arabulucu) yardımıyla mahkemeye gitmeden ya da mahkeme yönlendirmesiyle çözümünde kullanılabilecek en etkin yöntemlerden biri olan arabuluculuk kurumuyla ilgili çalışmalarını yoğunlaşmaktadır. Sistemin işe iade davalarını da kapsayacak şekilde iş davalarında Haziran ayına kadar zorunlu hale gelmesi beklenmektedir.

İlk etapta bireysel iş uyuşmazlıklarında arabuluculuğun zorunlu hale getirilmesi, bu sayede yılda yaklaşık 500 bin davanın adliyelerden çıkarılması ve işçilerin 5 yılda alabildiği alacaklarını, yaklaşık 10 gün içinde tahsil edebilecekleri bir sistemin kurulması hedeflenmektedir.

Küçük meblağlı icraya ilişkin takiplerin de arabuluculukla çözülerek, yaklaşık 7 milyon dosyanın adliye sisteminin dışına çıkarılarak, vatandaşların kendi arasında çözebileceği bir hale getirilmesi konusunda yoğun bir çalışma yapılmaktadır.

Sistemin başarılı olması onbinlerce avukatın meslek hayatını da etkileyecek.