Sıradaki adım Gümrük Birliği mi?
Son Güncelleme: 28 KASIM 2016 - TSİ 10:16
AP’nin ‘müzakereler dondurulsun’ kararıyla ilgili yol haritası hazırlayan Ankara’nın ilk adımı AB’nin yükümlülüklerini yerine getirmediği Geri Kabul Anlaşması’nın feshi. İkinci adım da dış ticaret açığının temel sorumlusu Gümrük Birliği Anlaşması’nın askıya alınması.
Avrupa Parlamentosu'nun (AP) aldığı “Türkiye ile müzakerler dondurulsun” tavsiye kararı sonrası gözler Ankara'ya çevrildi.
Türkiye konuyla ilgili atılacak adımlara yönelik bir yol haritası hazırlıyor. Ankara'nın, AP'nin kararının ardından, AB'nin vize sözünü tutmaması üzerine sık sık gündeme getirdiği Geri Kabul Anlaşması'nı feshetmesi gündemde. Mülteci akını nedeniyle paniğe kapılarak sınırlarına tel örgüler çeken ve Türkiye ile Geri Kabul Anlaşması imzalayan Avrupa yükümlülüklerini yerine getirmedi. Türkiye'nin anlaşmayı askıya almasıyla Avrupa'ya gitmek için bekleyen 3 milyon mültecinin önünde hiçbir engel kalmayacak.
Türkiye verim alamıyor
Türkiye AB'ye üye olmadan Gümrük Birliği'ne giren ilk ülke oldu. Gümrük Birliği her ne kadar ekonomik entegrasyon anlamında artılar getirse de AB'nin üzerine düşen görevleri yerine getirmemesi sonucu bu anlaşmadan verim alamıyor.
Gümrük Birliği Anlaşması'na göre Brüksel'in imzaladığı her serbest ticaret anlaşmasının Türkiye'yi de bağlaması sebebiyle Kanada'nın ürettiği ürünler AB üzerinden Türkiye'ye gümrüksüz olarak girecek, Türkiye'de üretilen ürünler ise Kanada'nın gümrük vergilerine maruz kalmaya devam edecek.
Dış ticaret açığının nedeni
AB'nin daha önce Meksika ve Güney Afrika ile imzaladığı serbest ticaret anlaşmaları sebebiyle Türkiye bu ülkelerle olan ticaretinde daha fazla açık vermeye başladı. AP'nin bu kararının ardından Türkiye'ye yarardan çok zarar getiren Gümrük Birliği'nin iptali gündeme gelecek. Türkiye'nin 1959'da dahil olduğu Gümrük Birliği, dış ticaret açığının temel sorumlusu olarak gösteriliyor.
Temelleri 1963'te atıldı
* 1 Ocak 2006'da yürürlüğe giren Gümrük Birliği Anlaşması'nın temelleri Ankara Anlaşması ve Katma Protokol'e dayanıyor.
* Türkiye, AB'nin o dönemdeki adıyla Avrupa Ekonomik Topluluğu'na, 1959'da üyelik başvurusunda bulundu.
* Ankara Anlaşması, 1963'te imzalandı ve 1964'te yürürlüğe girdi.
* 1970'te imzalanan Katma Protokol, 1973'te yürürlüğe girdi.
* Türkiye-AB Ortaklık Konseyi'nin 1995 tarihli toplantısında, Türkiye'nin Gümrük Birliği'ne girişine dair anlaşma imzalandı. ? Türkiye 1 Ocak 1996 tarihinde Gümrük Birliği'ne girdi.
Y.Şafak