İran'la petrol ticaretini ambargo zorluyor
Son Güncelleme: 7 AĞUSTOS 2013 - TSİ 11:34
ABD'nin, İran'a uyguladığı ambargoyu ve bu ülkeden petrol ithal eden ülkelere baskıyı artırması Türkiye'nin İran'la olan ticaretini olumsuz etkiliyor. Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Temsilciler Meclisi, geçen hafta aldığı yeni bir kararla, İran'dan petrol ithal eden ülkeler üzerindeki baskıyı artıracağını açıkladı.
Bu arada İran, Türkiye'nin ham petrol ihtiyacını karşılayan ülkelerin başında gelirken, yaptırımlar yüzünden, bu ülkeden petrol ithalatını kısmak zorunda kaldı. Tüpraş, bu yıl İran'dan günlük 105 bin varil ham petrol ithal edecek. Buna göre Türkiye, 2013 yılında İran'dan ithal edeceği ham petrol miktarını geçen yıla göre yüzde 22 azaltmış olacak. İran'ın açıkladığı resmi bilgilere göre, bütün ülkeler batının yaptırımlarına aynı oranda uymuyor.
İran'ın haber ajanslarından Fars Haber Ajansı'nın sitesinde yer alan haberlere göre; Çin, yılın ilk yarısında İran'dan günde ortalama 425 bin varil ham petrol ithal ederek, geçen yılın aynı dönemine göre İran'dan petrol ithalatını yüzde 2 düşürdü. Güney Kore ise İran'dan ham petrol ithalatını haziran ayında bir önceki aya oranla yüzde 12 artırdı. Seul yönetimi bu yılın haziran ayında İran'dan 4 milyon 72 bin varil ham petrol ithal etti. Bu rakam mayıs ayında ise 3 milyon 641 bin varil olarak gerçekleşmişti.
İran'ın mayıs ayında Hindistan'a petrol ihracatı bir önceki aya oranla yüzde 80 arttı. Hindistan mayıs ayında İran'dan her gün 213 bin 500 varil ham petrol ithal etti. Bu arada İran'ın Hindistan'daki en büyük müşterisi olan Manglore Rafinerisi, geçen nisan ayında Hindistanlı sigorta firmalarının İran petrolünü sigorta etmekten kaçınması nedeniyle durdurduğu İran'dan petrol ithalatına yeniden başlıyor.
İran Gümrük Kurumu'nun açıklamalarına göre, İran 2013 yılının ilk 4 ayında 169 ülke ile ticaret yaparken, Irak, Afganistan, Türkmenistan, Mısır ve Pakistan ile ticari dengesi İran'ın lehine oldu. Aynı süre içerisinde BAE, Güney Kore, İsviçre, Almanya ve Hollanda ile yapılan ticaret karşı tarafın lehine gerçekleşti. İran, 2013'ün 4 ayında dış ticaret hacmi 25 milyar 445 milyon dolar düzeyinde gerçekleşirken, petrol dışı ihracat hacmi 12.5 milyar dolar ve ithalat hacmi ise 12.9 milyar dolar olarak gerçekleşti. Verilere göre, yılın ilk 4 ayında İran'ın ithalatının yüzde 26.27 düzeyinde azaldı.
Türkiye'nin geçen yılki ihracat artışına damga vuran petrol ve doğalgaz karşılığı "altınla ödeme" uygulaması, ABD'nin girişimiyle İran'la ticarette uygulanan ambargoya, ABD'nin yakın takibi ve baskısına rağmen bu yıl da azalarak devam ediyor. İran'a altınla ödemenin azalması paralelinde toplam "parasal olmayan altın ihracatı" da düşüşe geçerken, geçen yıl stokların eritilmesi nedeniyle bu fasılda ithalat hızla büyüyor.
Türkiye'nin parasal olmayan altın ihracatı, 2012 yılının tümünde önceki yıla göre yüzde 805 oranında (8 kat) artarak 13.3 milyar dolara ulaşmış, bunun da büyük bölümünü İran'dan alınan enerji ürünleri karşılığı bu ülkeye doğrudan ya da BAE gibi ülkeler üzerinden dolaylı olarak gerçekleştirilen "altınla ödeme" oluşturmuştu.
Dünya